Пандемијата на ковид-19 длабоко ги погоди сите аспекти на животот, а политиката не е исклучок. Ограничување на основната слобода, вонредни состојби и јасни авторитативни грабања на моќта во некои земји – искуството поставува сериозни прашања за цврстината на демократиите во криза. Социјалното дистанцирање го испразни и заедничкиот простор што ги зближува луѓето и им дава живот на заедниците. Сепак, здравствената криза останува вистинска итна состојба и, во одреден момент, ќе помине. Што ќе значи пандемијата за иднината на демократијата? Рано е да се каже. Избегнувајќи алармирање и задоволство од самите себе, овие инфографикони ни покажуваат како демократиите се соочувале со кризата. Иако постојат основи за загриженост за иднината на демократијата, постојат и причини да се слави нејзината отпорност.

Расте демократскиот јаз

Индексот на „Фридом хаус“ ги разгледува граѓанската слобода и политичките права низ целиот свет за да ја измери температурата на демократијата на глобално ниво. Од 2006 година глобалната слика безусловно се влоши. 2020 година беше најлошата година досега.

Број на земји во кои демократијата се подобри минус бројот каде што назадуваше
Извор: Фридом хаус
– Демократски јаз
– Број на земји каде што назадуваше
– Број на земји каде што се подобри

Протестите мора да продолжат

И покрај здравствената ситуација и законските ограничувања, правото на протест се остваруваше во текот на 2020 година и на 2021 година. Иако некои демонстрации се фокусираа на затворањата, најголемите повикуваа на расна еднаквост, репродуктивни права и чесна влада.

Протестите низ Европа во 2020 година и во 2021 година Извори: Карнегу фондација за меѓународен мир и локални вести

–          Женски права (родовобазирано насилство и репродуктивни права)
–          Демократија
–          Граѓански слободи (вклучувајќи образование и слобода на собирање)
–          Ковид-19 (вклучува скептицизам за ковид-19 и социјални протести против затворањата)
–          Антикорупција
–          Услови во затворите
–          Расна еднаквост и полициска бруталност
–          Клима

Забелешка: Оваа карта ги покрива поголемите и поупорни протести. Податоците за протестите никогаш не се целосни и поплаките често се преклопуваат.

Шок за довербата на јавноста?

Пандемијата беше шок што малкумина го очекуваа. Иако можеше да се очекува дека тешкото запирање што го проживеа светот ќе ја поткопа вербата на луѓето во институциите, во 2020 година, особено по првиот бран, сликата повеќе зборуваше за заедништво во момент на криза.

Доверба во институциите
Колку лично им верувате на следниве институции? 1 воопшто – 10 целосно.
Извор: Еврофонд
Доверба во ЕУ Доверба во ЕУ Доверба во власта Доверба во власта
Април 2020 година Јули 2020 година Април 2020 година Јули 2020 година
Финска
Полска
Австрија
Холандија
ЕУ-просек
Словачка
Италија
Бугарија
Шпанија
Франција

Губење на навиката

Речиси сите големи избори што се одржаа во Европа од почетокот на пандемијата доживеа пад на одѕивот на гласачите, од разбирливи причини. На општинските избори во Франција разликата беше голема. Во Холандија, посебни тридневни избори помогнаа бројките да бидат исклучително високи.

Одѕивот на изборите во пандемијата
Извори: Меѓународна фондација за изборни системи и локални вести
– Одѕив на неодамнешни избори – Одѕив на претходните исти избори
Бугарски парламентарни избори
Април 2021 година
Холандски парламентарни избори
Март 2021 година
Португалски претседателски избори
Јануари 2021 година
Литвански парламентарни избори
Октомври 2020 година
Чешки регионални избори
Октомври 2020 година
Италијански регионални избори
Септември 2020 година
Хрватски парламентари избори
Јули 2020 година
Француски општински избори
Март – јуни 2020 година

Ѕвони алармот

Вонредната состојба треба да биде последното прибежиште во моменти на криза. Бидејќи извршните дејства носат ризици и искушенија, тие треба да бидат привремени и подложни на проверки и на рамнотежа. Дури и во пандемија, отворените канали за разгледување, дебата и за несогласување се клучни за демократијата.

Број на денови под вонредна состојба
Имиња на усвоените мерки може да варираат. Податоци од 30 април 2021 година
Велика Британија
до 25 септември 2021 година
Италија
до 31 јули 2021 година
Франција
до 2 јуни 2021 година
Шпанија
заврши на 9 мај 2021 година
Унгарија
нема одреден датум на завршување
Белгија
заврши во јуни 2020 година

Далечинска демократија

Многумина предвидуваат дека обесшумувањето и индустриското одгледување животни ќе ги направи пандемиите поверојатни во текот на 21 век. Но, отпорноста не бара само да ги реформираме нашите системи за храна и синџирите на снабдување; тоа значи и заштита од пандемијата на нашите парламентарни системи.

ЕУ-парламент Италија Франција Германија Шпанија
Дали беше дозволено
далечинско учество на претставниците?
Дали бројот на учесници Само во првата фаза Кворумот беше намален
беше намален? и со неформален договор за една четвртина
Дали агендата беше скратена?
Дали беа изменети седниците
за расправи и гласања?
Дали беше одобрено Само во одбори
далечинско гласање? и како последно средство
Дали беше одобрено гласање
со полномошник?
Дали беа формирани
специјални комисии?
Дали беа формирани
ограничени комисии?
Democracy Ever After? Perspectives on Power and Representation
Democracy Ever After? Perspectives on Power and Representation

Between the progressive movements fighting for rights and freedoms and the exclusionary politics of the far right, this edition examines the struggle over democracy and representation in Europe today.

Order your copy